Çocuğunuzda Disleksi Varsa Bilmeniz Gerekenler Nelerdir?
Çocuğunuza disleksi tanısı konuldu ve siz disleksi ile ilgili hiç bir şey bilmiyorsunuz. Yalnız olmadığınızı bilin. Disleksi ile ilgili pek çok tanımlama yapılmasına karşın ne yazık ki disleksiyi bilelerin sayısı bir o kadar azdır. Pek çok ebeveyn disleksiyi sanki bir hastalık gibi anlama eğilimindedir. Bazen sadece bir teste bakılarak tanı konulabileceğini düşünen yarı profesyoneller tarafından da disleksi tanımlaması hatalı bir şekilde de yapılabilir. Bu yazıda çocuğunuza disleksi tanısı konulduktan sonra neler yapmanız gerektiğini, hayatınızı kolaylaştırabilecek tüyoları bulabilirsiniz.
Disleksi ile ilgili en uygun yaklaşım her zaman eğitimsel süreçlerin ebeveyn veya bir eğitimci tarafından desteklenmesidir. Disleksi tanısı alan çocuklara devlet tarafından eğitimsel ek haklar verildiğini unutmayın. Bu süreçte Rehberlik Araştırma Merkezi tarafından hazırlanacak çocuğunuza özel bireyselleştirilmiş bir eğitim programı öğretmenlerin eğitimsel olarak nasıl bir yol izlemeleri gerektiği konusunda iyi bir yol haritası olabilir.
Aşağıda disleksi ile ilgili evde en sık karşı karşıya kalınması muhtemel sorunlar karşısında neler yapılması gerektiği ele alınacaktır. Disleksi ile ilgili ayrıntılı bilgi sahibi olmak isterseniz sitedeki disleksi konulu makalelere ulaşabilirsiniz.
Dislekside karşılaşılan okuma sorunları:Disleksi tanım itibarı ile okuma bozukluğudur ve çocuğun okuma düzeyi ile ilgili akranlarından geri olması tanılama aşamasında mutlaka olması gereken bir durumdur. Dislekside okuma ile ilgili ortaya çıkan sorun yavaş okuma, yanlış okuma, eksik okuma şeklinde olabilir. Dislektik bir çocukta ebeveynlerin ev içinde alması gereken önlemler sırası ile:
Okuma, okuma, okuma. Altın anahtar budur. Ne kadar çok okuma yapılırsa disleksi ile ilgili sorunlar o kadar hızlı azalacaktır.
Okuma çalışmalarınızı sesli bir şekilde yaptırmak faydalı olabilir. Böylece okula ile ilgili gelişimi dakikadaki okuduğu kelime sayısını ölçebilir veya okuma kalitesindeki değişimleri gözlemleyebilirsiniz.
Okuma karşılıklı sıra ile yapın. Örneğin bir sayfa siz, bir sayfa o okusun.
Okuma metinlerini ilgi alanları dahilinde seçin
Okuduğunu anlamaya yönelik mutlaka sorular sorun
Okul kitapları kadar karikatür dergilerini, süper kahraman çizgi romanlarınıda tercih edin
Ona örnek olun. Okumanın güzel bir alışkanlık olduğunu ona söyleyerek değil göstererek anlatın.
Disleksisi olan çocuklarda ev ödevleri:
Disleksisi olan çocuklarda sıklıkla karşı karşıya kalınan sorunlardan biriside okuma ile ilgili yaşadıkları sorunların ödev yapmalarına karşı belirgin bir isteksizliğe neden olmasıdır. Disleksi nedeni ile yavaş okuyan, disleksi nedeni ile okuduğunu anlama sorunu yaşayan çocuğun ev ödevi yapma sorunları genellikle olacaktır. Disleksi tanısı almış bir çocukta ebeveynler aşağıdaki önerilere dikkat edebilirler:
İşbirlikçi olun. Okul ve çocuğunuz ile işbirliği içerisinde olmanız bu süreçte en önemli şeylerden birisidir. eğitim konusunda eğitimcilerin sizi yönlendirmelerine izin verin. Öğretmeni ile sık sık görüşerek çocuğunuzun bireysel eksikliklerini öğrenerek o alanlarda çalışmalarınızı arttırın.
Düzenli olun. Otorite figürü olan sizin ödevler konusunda disiplinsiz davranmanız çocuğunuzunda ders çalışma ve ödev yapma disiplinini kaybetmesine neden olacaktır.
Küçük parçalara ayırın. Sıklıkla dikkat sürdürümü sorunuda yaşayan disleksisi olan çocuklarda çalışma zamanının bölüştürmek fayda sağlayacaktır.
Mantıklı olun. Gerçekçi hedefler koyarak ilerlemeye çalışın. Ödevlerin gerçek amacının sadece yapılmak için yapılması gereken birşeyler değil de öğrenme süreçlerini pekiştirme amaçlı bir uygulama olduğunu unutmayın. Okuma sorunu yaşayan dişlektik bir çocuktan uzun bir kitap okuyup özet çıkartma ödevini yerine getirmesini istemek mantıklı ve sağlıklı olmayacaktır.
Diskelsisi olan çocuklarda duygusal destek:
Disleksisi olan çocuklarda belki de en önemli şeylerden biriside duygusal olarak desteğin sağlanmasıdır. Yaşamının önemli bir zamanını alan okul içerisinde yaşadığı akademik sorun sıklıkla çocuğuzun kendisini yetersiz hissetmesi ile sonuçlanacaktır. Yetersizlik duygusu bir süre sonra kendisini öğrenilmiş bir çaresizliğe bırakacaktır. Çaba gösterse de hiçbir zaman akranlarına yetişemeyeceğini düşünen çocuk bir süre sonra çabasını tamamen bırakacaktır. Bu durumun önüne geçmek için aşağıdaki önerilere göz atabilirsiniz:
Başarılarını kutlayın. Küçükte olsa başarısının kutlanması çocuğun motivasyonunu arttıracaktır.
Mükemmelliği hedeflemeyin. Unutmayın ki sizde mükemmel değilsiniz.
Çocuğunuzun disleksiyi öğrenmesine izin verin. Bunun bir hastalık olmaktan çok farklı bir öğrenme şekli olduğunu ona anlatın.
Normalleştirin. Disleksinin genetik geçiş oranı düşünüldüğünde muhtemelen siz veya eşinizde benzer şeyler benzer yaşlarda yaşandı. Kendi yaşamınızdan örnekler vererek bu süreci indergeyici davranmadan anlatın.
Sıksık ona onu olduğu gibi kabullendiğinizi davranışlarınız ile gösterin.
Akranlarından daha iyi olduğu alanları bulup onu destekleyin
Dr.Genco USTA
Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Uzmanı
cocukpsikiyatri.org - Ankara
Çocuk psikolojisi ve psikiyatrisi ile ilgili herşey....