Çocuklarda Gelişim Basamakları
Çocuğunuzun ilk adımlarını atması, ilk kez size gülümsemesi, ilk kez “bay bay” yapması ne kadar önemli olabilir. Çocuklar sürekli farklı dönemlerde farklı özelikler gösteren varlıklar. Bazı dönemlerde bazı özelliklerin görülmesi normal olarak değerlendirilirken, bu özelliklerin uzun süre gözlenmemesi veya farklı dönemlerde gözlemlenmesi gelişimsel bir soruna işaret edebilir. Aşağıdaki yaşa uygun gelişim çizelgelerini takip ederek çocuğunuzun gelişiminin normal seviyede olup olmadığını değerlendirebilirsiniz.
2 Aylık Bebek Gelişimi
Belki çok erken olduğunu düşünebilirsiniz ancak çocuğunuz bu dönemde pek çok farklı gelişim gösterecektir. Aşağıda 2 aylık bir çocuğun gelişimsel basamaklarına ulaşabilirsiniz. Aşağıdaki gelişimsel alanlar ile ilgili bir farklılık saptamanız durumunda ilk olarak gelişim değerlendirme takiplerinde çocuğunuzu takip eden hekimi uyarmanız pek çok önemli sorunun gelişimin ilk dönemlerinde saptanmasını sağlayarak bu konuda önlem alınmasına yardımcı olacaktır.
Pek çok çocuk bu yaşlarda:
2 Aylık Bebek Gelişimi Sosyal ve Duygusal Gelişim
Çevresindeki kişilere gülümsemeye başlar
Ara ara kendisini sakinleştirmek için çaba gösterir (ellerini ağzına götürür ve ellerini emmeye çalışır)
Ebeveynlerine bakmaya çalışır
2 Aylık Bebek Gelişimi Dil ve iletişim alanlarında Gelişimi
Mırıltı benzeri farklı sesler çıkarır
Sesin geldiği alana kafasını çevirir
2 Aylık Bebek Gelişimi Bilişsel (öğrenme, düşünme ve sorun çözme becerisi)
Kişilerin yüzlerine dikkat eder
Gözleri ile belirli bir uzaklıktan kişileri takip eder ve kişileri tanımaya başlar.
Eğer yapılan şeyler değişmezse sıkıldığını ağlayarak veya huysuzlanarak belirtmeye çalışır.
2 Aylık Bebek Gelişimi Hareket/Fiziksel Gelişim
Başını dik tutabilir ve yüzükoyun yerde yatarken başını yukarı kaldırmaya başlar.
Elleri ve ayakları ile daha ince hareketler yapmaya başlar.
Aşağıdakiler ile ilgili sorun olduğunda hemen çocuk doktorunuz ile iletişime geçin:
Seslere yanıt vermeme
Çevresindeki hareketli nesneleri takip etmeme
Kişilere gülümsememe
Ellerini ağzına götürmeme
Yüzükoyun yatarken kafasını dük tutamama
Endişeliyseniz hızlı hareket edin
Çocuk doktorunuza veya çocuğunuzun gelişimsel takibini yapan hemşirenize gelişim geriliği veya farklılığı ile ilgili kaygılarınızı anlatınız. Gelişimsel basamaklar ile ilgili bir farklılık saptamanız durumunda “endişeliyim, ne yapabilirim” sayfamızı ziyaret edin veya en kısa süre içerisinde pediatristiniz ile iletişime geçin.
Amerikan Pediatri Birliği çocuklarda uygun gelişimsel değerlendirme araçları kullanılarak 9, 18 ve 24 veya 30. Aylarda gelişim takibini önermektedir. Çocuk doktorunuz gelişim takibi ile ilgili danışınız.
4 Aylık Bebek Gelişimi
Belki çok erken olduğunu düşünebilirsiniz ancak çocuğunuz bu dönemde pek çok farklı gelişim gösterecektir. Aşağıda 4 aylık bir çocuğun gelişimsel basamaklarına ulaşabilirsiniz. Aşağıdaki gelişimsel alanlar ile ilgili bir farklılık saptamanız durumunda ilk olarak gelişim değerlendirme takiplerinde çocuğunuzu takip eden hekimi uyarmanız pek çok önemli sorunun gelişimin ilk dönemlerinde saptanmasını sağlayarak bu konuda önlem alınmasına yardımcı olacaktır.
Pek çok çocuk bu yaşlarda:
4 Aylık Bebek Gelişimi Sosyal ve Duygusal Gelişim
Çevresindekilere sıklıkla gülümser
Çevresindekilerle oyun oynamaktan keyif alır ve oyun kesilirse ağlayabilir
Bazı davranışları taklit eder; örneğin gülümseme, garip yüz şekilleri gibi
4 Aylık Bebek Gelişimi Dil ve iletişim alanlarında Gelişim
Bababa, bebebe gibi anlamsız hece tekrarları çıkartır
İşittiği sesleri taklit edecek hece tekrarları çıkartır
Acıktığında, canı yandığında veya yorgun olduğunda farklı ağlamalar ile bunu gösterir
4 Aylık Bebek Gelişimi Bilişsel (öğrenme, düşünme ve sorun çözme becerisi)
Mutlu veya üzgün olduğunu anlayabilirsiniz
Duygulara tepki gösterir
Oyuncağı eli ile almaya çalışır
Elleri ve gözlerini birşeylere ulaşmaya çalıştığında birlikte kullanır
Hareket eden bir nesneyi bir baştan bir başa takip edebilir
Çevresindeki kişilerin yüzlerini yakından inceler
Daha öncesinde bildiği kişileri veya oyuncakları uzaktan tanıyabilir
4 Aylık Bebek Gelişimi Hareket/Fiziksel Gelişim
Başını sürekli olarak desteksiz bir biçimde dik tutar
Sert bir yüzeye ayaklar temas ederse ayakları ile dikilmeye çalışır
Yerde yuvarlanabilir
Ellerini ağzına götürür
Bir oyuncağı elinde sallayabilir
Yüzükoyun yatarken eller veya dirsekleri ile kendisini yukarı ittirmeye çalışır
Aşağıdakiler ile ilgili sorun olduğunda hemen çocuk doktorunuz ile iletişime geçin:
Çevresinde hareketli cisimleri takip etmiyorsa
Kişilere gülümsemesi yoksa
Başını dik tutamıyorsa
Ses çıkarmıyorsa
Ağzına ellerini veya birşeyleri götürmüyorsa
Sert bir zemine ayakları temas ettirildiğinde kendisini ittirmiyorsa
Gözleri ile hareketli nesneleri takibimde sorun yaşıyorsa
Endişeliyseniz hızlı hareket edin
Çocuk doktorunuza veya çocuğunuzun gelişimsel takibini yapan hemşirenize gelişim geriliği veya farklılığı ile ilgili kaygılarınızı anlatınız. Gelişimsel basamaklar ile ilgili bir farklılık saptamanız durumunda “endişeliyim, ne yapabilirim” sayfamızı ziyaret edin veya en kısa süre içerisinde pediatristiniz ile iletişime geçin.
Amerikan Pediatri Birliği çocuklarda uygun gelişimsel değerlendirme araçları kullanılarak 9, 18 ve 24 veya 30. Aylarda gelişim takibini önermektedir. Çocuk doktorunuz gelişim takibi ile ilgili danışınız.
6 Aylık Bebek Gelişimi
Belki çok erken olduğunu düşünebilirsiniz ancak çocuğunuz bu dönemde pek çok farklı gelişim gösterecektir. Aşağıda 6 aylık bir çocuğun gelişimsel basamaklarına ulaşabilirsiniz. Aşağıdaki gelişimsel alanlar ile ilgili bir farklılık saptamanız durumunda ilk olarak gelişim değerlendirme takiplerinde çocuğunuzu takip eden hekimi uyarmanız pek çok önemli sorunun gelişimin ilk dönemlerinde saptanmasını sağlayarak bu konuda önlem alınmasına yardımcı olacaktır.
Pek çok çocuk bu yaşlarda:
6 Aylık Bebek Gelişimi Sosyal ve Duygusal Gelişim
Bildik yüzleri tanıyabilir, yabancı yüzlerin ayrımını yapabilir
Ebeveynleri veya çevresindekiler ile oyun oynamayı sever
Çevresindekilerin duygusal değişikliklerine tepki gösterir ve sıklıkla mutlu görünür
Aynada kendisine bakmaktan keyif alır
6 Aylık Bebek Gelişimi Dil ve iletişim alanlarında Gelişim
Seslere ses ile yanıt verir
Anne veya babanın çıkardığı seslere “Bababa, bebebe” gibi sesler çıkararak yanıt verir ve hece tekrarlarını farklı şekillerde kullanmaya başlar (ba be bu bu gibi)
Hoşlandığını veya hoşlanmadığını göstermek için farklı sesler kullanır
“m” ve “b” sesleri ile başlayan heceleri kullanmaya başlayabilir
6 Aylık Bebek Gelişimi Bilişsel (öğrenme, düşünme ve sorun çözme becerisi)
Yakınındaki nesnelere bakar
Pekçok şeyi ağzına götürür
Çevresindekiler ile ilgili meraklı bir hali vardır
Uzağındaki nesnelere ulaşmaya çalışır
Bir elinden diğer eline birşeyleri geçirebilir
6 Aylık Bebek Gelişimi Hareket/Fiziksel Gelişim
Yerde her iki yöne de yuvarlanabilir
Desteksiz olarak oturabilir
Ayakta tutulmaya çalışıldığında ağırlığını kaldırmak için kendisi de destek uygulamaya başlar
İleri geri hareket eder, bazen geriye emekleme, ileri emeklemeden önce başlar
Aşağıdakiler ile ilgili sorun olduğunda hemen çocuk doktorunuz ile iletişime geçin:
Birşeylere ulaşma çabası yoksa
Ebeveynlerine hiçbir duygusal tepki göstermiyorsa
Etrafındaki seslere tepkisiz kalıyorsa
Nesneleri ağzına götürmekte zorlanıyorsa
Ardışık hece çıkartımlarında sorun varsa
Gülümsemiyorsa
Kaslarında gerginliği çok belirgin ve sopa gibi görüntüsü varsa
Kaslarında gevşekliği belirgin, sanki bez bebek görünümü varsa
Endişeliyseniz hızlı hareket edin
Çocuk doktorunuza veya çocuğunuzun gelişimsel takibini yapan hemşirenize gelişim geriliği veya farklılığı ile ilgili kaygılarınızı anlatınız. Gelişimsel basamaklar ile ilgili bir farklılık saptamanız durumunda “endişeliyim, ne yapabilirim” sayfamızı ziyaret edin veya en kısa süre içerisinde pediatristiniz ile iletişime geçin.Amerikan Pediatri Birliği çocuklarda uygun gelişimsel değerlendirme araçları kullanılarak 9, 18 ve 24 veya 30. Aylarda gelişim takibini önermektedir. Çocuk doktorunuz gelişim takibi ile ilgili danışınız.
9 Aylık Bebek Gelişimi
Belki çok erken olduğunu düşünebilirsiniz ancak çocuğunuz bu dönemde pek çok farklı gelişim gösterecektir. Aşağıda 9 aylık bir çocuğun gelişimsel basamaklarına ulaşabilirsiniz. Aşağıdaki gelişimsel alanlar ile ilgili bir farklılık saptamanız durumunda ilk olarak gelişim değerlendirme takiplerinde çocuğunuzu takip eden hekimi uyarmanız pek çok önemli sorunun gelişimin ilk dönemlerinde saptanmasını sağlayarak bu konuda önlem alınmasına yardımcı olacaktır.
Pek çok çocuk bu yaşlarda:
9 Aylık Bebek Gelişimi Sosyal ve Duygusal Gelişim
Yabancılardan korkabilir
Tanıdıklarına sarılabilir
Sevdiği oyuncakları vardır
9 Aylık Bebek Gelişimi Dil ve iletişim alanlarında Gelişim
“Hayır” ı anlar
Çok farklı sesler çıkartır
Çevresindekilerin seslerini ve hareketlerini taklit eder
Etrafındaki şeyleri parmağı ile işaret eder
9 Aylık Bebek Gelişimi Bilişsel (öğrenme, düşünme ve sorun çözme becerisi)
Düşen birşeyi takip etmeyi başarır
Sakladığınız bir şeyi arar
“Cee ee” oyunu oynar
Pek çok şeyi ağzına götürür
Birşeyi bir elinden diğerini yavaşça geçirebilir
Küçük şeyleri işaret ve başparmağı arasına alabilir
9 Aylık Bebek Gelişimi Hareket/Fiziksel Gelişim
Yerde her iki yöne de yuvarlanabilir
Desteksiz olarak oturabilir
Ayakta tutulmaya çalışıldığında ağırlığını kaldırmak için kendisi de destek uygulamaya başlar
İleri geri hareket eder, bazen geriye emekleme, ileri emeklemeden önce başlar
Aşağıdakiler ile ilgili sorun olduğunda hemen çocuk doktorunuz ile iletişime geçin:
Birşeylere ulaşma çabası yoksa
Ebeveynlerine hiçbir duygusal tepki göstermiyorsa
Etrafındaki seslere tepkisiz kalıyorsa
Nesneleri ağzına götürmekte zorlanıyorsa
Ardışık hece çıkartımlarında sorun varsa
Gülümsemiyorsa
Kaslarında gerginliği çok belirgin ve sopa gibi görüntüsü varsa
Kaslarında gevşekliği belirgin, sanki bez bebek görünümü varsa
Endişeliyseniz hızlı hareket edin
Çocuk doktorunuza veya çocuğunuzun gelişimsel takibini yapan hemşirenize gelişim geriliği veya farklılığı ile ilgili kaygılarınızı anlatınız. Gelişimsel basamaklar ile ilgili bir farklılık saptamanız durumunda “endişeliyim, ne yapabilirim” sayfamızı ziyaret edin veya en kısa süre içerisinde pediatristiniz ile iletişime geçin.Amerikan Pediatri Birliği çocuklarda uygun gelişimsel değerlendirme araçları kullanılarak 9, 18 ve 24 veya 30. Aylarda gelişim takibini önermektedir. Çocuk doktorunuz gelişim takibi ile ilgili danışınız.
Not: http://www.cdc.gov/ncbddd/actearly/milestones/milestones-9mo.htmlsitesinden esinlenilerek hazırlanmıştır.
Dr Genco USTA
Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Uzmanı
cocukpsikiyatri.org - Ankara
Çocuk psikolojisi ve psikiyatrisi ile ilgili herşey....