Gebelikte D Vitamini Eksikliği Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Riskini Arttırıyor
Gebelerin D vitamini Eksikliği Doğan Çocuklarda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu riskinde belirgin artışa neden olmakta. Geçtiğimiz günlerde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ve gebelikte annelerin serum D vitamini düzeyini inceleyen bir çalışmada gebelik sürecinde D vitamini seviyesinin düşük olması çocuklara Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu riskinde yüzde 34 lük bir artışa neden olmakta olduğu ortaya konuldu. Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu ile ilgili artan risk annenin yaşından, psikiyatrik öyküsünden, sosyoekonomik durumunda bağımsız bir risktir.
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu hareketlilik, dikkat sürdürüm sorunları ve dürtüsellik ile seyir gösteren çocuk döneminde belirgin sosyal bozulmalara neden olabilen nörogelişimsel bir rahatsızlıktır. Yaşanan sorunlar çocuğun yaşamını belirgin bir şekilde olumsuz yönde etkileyerek ciddi sosyal, akademik ve ailesel sorunlara neden olabilir. Bazen Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu nun ortaya çıkardığı bu olumsuzluklar tüm yaşam boyu devam edebilir. Yapılan çalışmalar Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun tek bir nedensellikten çok çevresel, genetik ve edinsel pek çok farklı risk faktörü ile ilişkili olabileceğini göstermektedir.
Şubat 2020 yılında Finlandiyanın Turku Üniversitesinden yapılan çalışmada Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu riski ile gebelerde D vitamini eksikliği ilişkisi incelenmiştir. 1998 – 1999 yılları arasında Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu tanısı alan 1067 çocuk dahil edilmiş. Birinci ve ikinci trimesterda gebelerde tarama amacı ile kullanılan yaklaşık 2 milyon serum örneğinden D vitamini düzeyi ile çocuklarda Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu tanılamaları arasındaki ilişki tespit edilmeye çalışılmış. Yapılan değerlendirmelerde özellikle ilk ve ikinci trimesterda gebelerdeki serum D vitamini düzeyi ile Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu riski artışı arasında belirgin bir ilişki olduğu saptanmış. D vitamini düzeyi düşük olan gebelerin çocuklarında Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu riski yüzde 34 oranında artmakta olduğu saptanmış.
Ülkemizdeki D vitamini eksikliği epidemisi düşünüldüğünde Finlandiya’ da yapılan bu çalışma halk sağlığı açısından oldukça değerli bilgiler sunmaktadır. Düzeltilebilecek göreceli basit müdahaleler ile kontrol altına alınabilecek eksiklik belirgin bir şekilde Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu riskini azaltmaktadır. Diğer yönden bu riskin azalması D vitamini preparatlarının kötüye kullanılması gerekliliğini berberinde getirmemektedir. Doz aşımı sorunu olmayan pek çok vitaminin aksine D vitamini aşırı alındığında zehirlenmelere neden olabilmektedir. Bu nedenle D vitamininin planlanması mutlaka hekim tarafından yapılması gerekir. Gebelik takip sürecinde takip eden hekim D vitamini eksikliği saptadığında eksikliğin şiddetine uygun doz planlaması yaparak yerine koyma tedavisi planlayacaktır. Okuyucular aşağıdaki makaleden konu ile ilgili ayrıntıya ulaşabilirler.
Referans : Minna Sucksdorff, Alan S. Brown, Roshan Chudal, Heljä-Marja Surcel, Susanna Hinkka-Yli-Salomäki, Keely Cheslack-Postava, David Gyllenberg, Andre Sourander. Maternal Vitamin D Levels and the Risk of Offspring Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 2019; DOI: 10.1016/j.jaac.2019.11.021
Dr. Genco USTA
Çocuk ve Genç Psikiyatrisi Uzmanı
cocukpsikiyatri.org - Ankara
Çocuk psikolojisi ve psikiyatrisi ile ilgili herşey....
0 312 466 38 00 - 0 542 466 38 88