Çocuklarda Saç Yolma Davranışı

“Saç yolma hastalığı” adı da verilen bu hastalık genellikle ergenlik döneminde görülür. Kadınlarda erkeklere oranla daha fazla rastlanır. Erken erişkinlikte ise kadın ve erkekte eşit oranda seyreder. Çocuklarda Saç Koparma Alışkanlığı, bilinçli anne baba yaklaşımı gerektiren bir sorundur.

Çocuklar hayatlarında yoluna gitmeyen gelişmelerden dolayı ve ya değişimlerden dolayı farklı olumsuz davranışlar geliştirebilirler.Bu davranışlar bir takım yanlış müdahaleler ya da erken önlem alınmadığı takdirde kronik hale gelebilir. Bazen sadece görmezden gelme yöntemiyle bile halledilebilecek sorun karmaşık hale gelebilir. Bu davranışlar, başka ruhsal sorunların habercisi ya da sonucu da olabilir. Trikotillomani de yukarıda belirtilen çerçevede ele alınması gereken bir davranışsal problemdir. Daha köklü bir ruhsal hastalığın belirtisi olabilir.

Saç yolma sık görülen bir sorun mudur?

Özellikle çocukluk ve ergenlik çağında başlar.Çocuk kaşlarını, saçlarını ve vücudundaki tüyleri yolma gereksinimi hisseder. Saç ve kıl yolmaktan zevk alır. Tüylerini koparmadan önce gergin hisseder ve koparana kadar rahatlamaz. Saç ve kıl yolma isteğine karşı koyamaz. Yolma durumu televizyon izlerken, kitap okurken artabilir veya zorluklar ile karşılaştığı zaman artabilir. Hastalığın ileri boyutunda kişi kel bile kalabilir fakat buna üzüntü duymasına rağmen saçlarını yolmaktan da geri kalmaz, kalmak istemez. İleri derecede yolunan kılları yemeye başlar. Kendinden nefret eden hasta, ağır bir depresyona sürüklenir. Depresyonla birlikte saç ve kıl yolma hastalığı artar. İki hastalık birbirini tetikler ve çıkmaza gider. Genellikle saç ve kıl yolma hastalığına sahip kişilerde obsesyonda görülmektedir.

Saç yolma sorununun nedenleri nelerdir?

Yapılan son araştırmalara göre trikotillomani ve internet bağımlılığı arasında bir ilişki olduğu bulunmuştur. İnternet bağımlısı kişiler internete ulaşamadıklarında kendilerini gergin hissetmeye başlarlar ve rahatlamak için kendilerine bir yöntem geliştirirler. Bu yöntemlerden en yaygın olanı da ‘saç ve kıl koparmak’ tır. Günümüzde internet kullanımı özellikle çocuklarda hızla yaygınlaşmış durumdadır. İnternet bağımlılığı dürtü kontrol bozukluğu oluşturuyor ve bu durum da çocuklarda trikotillomani gibi ciddi hastalıkların görülme oranını arttırıyor. Bireye trikotilomani tanısı koyabilmek için şu davranışları göstermesi gerekmektedir;

Saç ve kıl yolma davranışını sık sık yinelemesi

Gerginlik anında yolma davranışından sonra rahatlaması

Depresyon, stres altındayken yolma davranışının artması

Çocuğunuz saçlarını ve kıllarını yoluyor ne yapmalısınız?

Öncelikle davranışın sıklığı ve gözle görünürlülüğü önemlidir. Bu davranış sonucunda çocuğu şuçlamaktan uzak durmalısınız.

Aile içinde huzur çok önemlidir. Çünkü çocuğun huzurlu bir ortamda bulunması ve yaşaması hastalığın tedavi sürecinde en iyi yoldur.

Uzmandan yardım alarak hastalığın temeli belirlenmeli ve sonra bu sorunu ortadan kaldırmak için iş birliği içinde çalışılmalıdır.

Saç ya da kıl yolma davranışından sonra oluşan dış görünüm ile ilgili olumsuz eleştiri yapılmamalıdır. Çocuğu suçlamaktan uzak kalınmalıdır.

Anne- baba arasındaki ilişki olumsuz olmamalıdır.

Aile içindeki huzursuzluklar özellikle şiddet içerikli davranışlar ortadan kaldırılmalıdır.

Çocuğun arkadaş çevresi ile ilişkisi kontrol altında tutulmalıdır. Bu konuda eleştiri yapılmamalıdır.

Baskıcı aile yapısından uzak durulmalıdır.

Büyük tepkiler verilmemeli ılımlı yaklaşılmalıdır.

Suçlayıcı ifadeler bireyi gergin hale getirir ve birey rahatlamak için yolma davranışı göstermeye devam eder.

Eğer çocuğunuz trikotilomani belirtelerini gösteriyor ise ona öncelikle huzur dolu aile ortamı yaratmalısınız. Bu davranışın psikolojik mi nörolojik mi olduğu uzmandan yardım alınarak karar verilmelidir.. Çocuğun kaygı hali yüksek olduğundan, sizin de kaygılanmanız sadece onun hastalığının kötüye gitmesine neden olmaktadır. Çocuğunuzun bu davranışı gösterirken bulunduğu hali gözlemleyebilirsiniz.Trikotilomani rahatsızlığına kesin bir çözüm yoktur. Genel olarak psikolog, psikiyatr ve dermatolog hastalığın tedavisi üzerinde birlikte çalışırlar.

Psikoterapi yöntemi olan içgörü yöntemi uygulamaktadırlar. Hipnoz, davranışçı tedavi de kullanılan yöntemler arasında yer alabilir. Çocuklarda Saç Yolma Davranışı tedavisi, çocukluk döneminde fark edilirse daha kolay olabilmektedir. İlerleyen yaşlarda fark edilen trikotilomani tedavisi daha güç olabilmektedir.

Psikolog Serpil İLHAN

Çocuk ve Genç Psikoloğu
Çocuk psikolojisi ve psikiyatrisi ile ilgili herşey....
cocukpsikiyatri.net - cocukpsikiyatri.info - cocukpsikiyatri.org