Okul Çağı Sorunları
Çocuklarda okul çağında pek çok farklı sorunla karşılaşılabilir. Çocuklarda sıklıkla karşılaşılan sorunlar konusunda Çocuk ve Genç Psikoloğu Serpil İLHAN’ın hazırladığı makalede Çocuklarda Öfke Nöbetleri, Çocuklarda karşıt Olma Karşı gelme Bozukluğu, Çocuklarda Bağımlılık, Çocuklarda İçe Kapanıklık, Çocuklarda Ders Başarısızlığı ile ilgili bilgilere ulaşabilirsiniz. Yine aileler ne zaman profesyonel bir destek almaları gerektiği, ailelerin okul çağı sorunlarında evde neler yapmaları gerektiğini öğrenmeleri de mümkün.
Sevmek ve sevilmek, kendisi ve başkaları için değerli olmak her yaştaki insan için özellikle de çocukların ruhsal gelişimleri için en önemli iki temel gereksinimdir. Yapılması gerekenlerin başında, sağlıklı bir kişilik gelişimi için çocuğun bu temel gereksinimlerinin doyurulması ve ilerde kendi kendisine bu gereksinimlerini karşılayabilecek bilgi sağlanmalıdır. Aksi durumda aşağıdaki bahsedilen bazı okul çağı sorunları ile karşılaşılabilir.
ÇOCUKLARDA ÖFKE NÖBETLERI
Çocuğun öfke nöbetleri anne babayı en çok utandıran konulardan birisi olabilir. Öfke nöbetleri sırasında, istediklerini elde edemediklerinde kendilerini yere atarak, sağa sola zarar vererek anne babaya meydan okuyabilirler. Ara sıra yaşanabilecek bu öfke nöbetleri 1-1.5 yaşından 4 yaşına kadar tamamıyla normaldir. Bu tür dışa vurumlar okula başladıklarında kazanılmaya baslar.
Çocuğunuza karşı gerçekçi olun.
Çocuğunuzun öfke nöbetini görmezlikten gelin. Fakat bazen bu öfke nöbetlerini çevresine zarar verdiği zaman görmezlikten gelemezsiniz. Böyle bir durumda öfke nöbeti geçinceye kadar başka bir odada kalmasını sağlayabilirsiniz.
Fiziksel mücadelelere girmeyin.
Çocuğunuz ve siz sakinleştikten sonra onunla bu dışa vuruma neyin sebep olduğu hakkında konusun.
Onu olumsuz duyguları hareket yoluyla değil de sözel olarak ifade etmesini teşvik edin. Ayrıca Çocuğunuz anlaşmazlıkları öfkelenmeden çözdüğünde övgüde bulunun.
Öfke nöbetleri ergenliğe kadar devam ederse çok daha ciddi durumlar ortaya çıkabilir. Böyle bir durumda bir uzman yardımına bas vurmamız gerekir.
ÇOCUKLARDA KARŞIT OLMA – KARŞI GELME BOZUKLUĞU
En az altı ay süren ve aşağıdakilerden en az dördünün ya da daha fazlasının bulunduğu bir karşı gelme davranışı olarak tanımlanabilir.
Çocuk sürekli size karşı gelen davranışlarda bulunuyorsa iç çatışma yaşıyor olabilir. Eğer bu son çocukluk döneminde sürekli olarak devam ediyorsa ailenizin durumunu yakından değerlendirmek gerekebilir.
Sık sık hiddetlenir
Sık sık büyükleriyle tartışmaya girer
Büyüklerinin isteklerine ya da kurallarına uymaya Çoğu zaman etkin bir biçimde karşı gelir ya da bunları reddeder
Çoğu zaman isteyerek başkalarını kızdıran şeyler yapar
Kendi yaramazlıkları için Çoğu zaman başkalarını suçlar
Çoğu zaman alıngandır çabuk darılır ya da başkalarınca kolay kızdırılır
Çoğu zaman içerlemiş, kızgın ve güceniktir
Çoğu zaman kincidir ve intikam almak ister
Uzman desteğinin gerekli olduğu noktalar :Çocuğunuz okulda ve evde sürekli ve uzun süren bir otoriteye karşı gelme davranışı göstermesi, tüm gayretlerinizle desteklemelerinize rağmen itaatsiz davranışlarının devam etmesi, itaatsiz ve karşı gelme davranışlarına saldırgan ve yıkıcı davranışlar eslik etmesi, çocuğunuz genelleştirilmiş mutsuzluk belirtileri, aile anlaşmazlıklara fiziksel veya duygusal istismar ile cevap verme alışkanlığını sürdürüyorsa uzmandan yardım alınması gerekebilir.
ÇOCUKLARDA BAĞIMLILIK
Bağımlılık genel olarak tek bir olaya bağlı olarak ortaya çıkmaz. Bağımlılık her yasta ortaya çıkabilir. Burada önemli olan mümkün olduğunca erken fark edebilmektir.
Belirtileri:
Teneffüste öğretmenin yanında oturmayı ya da onları izlemeyi tercih ediyorsa.
Öğretmenden sürekli daha fazla yönlendirme, onaylama, güvence ya da öneri bekliyorsa.
Öğretmen yanına oturup adim ne yapacağını söylemedikçe, sınıftaki yeni etkinliklere katılmak istemiyorsa.
Ev ödevini ya da sınıftaki ödevlerini, ancak yardim isteyeceği bir yetişkin varken yapıyorsa
Okula gitmek istemiyorsa,
Bağımlılıktan kaynaklanan bir sorunu olabilir.
Burada öncelikle yapmanız gereken kendi davranışınızı gözden geçirip, hangi zamanlarda Çocuğunuzun islerini kendinizinmiş gibi aldığınızı fark etmek olacaktır. Ayrıca çocuğunuzu Çocuğunuzun hatalarını kabullenin ve bağımsız olmaya teşvik edin. Çocuğun yaptığı işteki başarıyı değil çabayı övün. Çocuktan nasıl davranış beklediğinizi açık bir şekilde ifade edin. Çabası için verdiğiniz ödüller, basarisi için verilenlerden daha sık olsun. Ev ödevlerini küçük bölümlere ayırarak çalışmasını sağlayın .Çocuğunuzun yapmasını istediğiniz isleri bir tabloya tek tek yazın.
ÇOCUKLARDA DERS BAŞARISIZLIĞI
Ders başarısına etki eden bir çok etken vardır. Ders başarisizliğinin en büyük nedeni, Çocukların kendilerini belli bir sorumluluk içerisinde hissedememeleridir. Böyle bir durumda öğretmen ve ailenin dengeli yaklaşımlar ile çocukların bu yöndeki eksikliklerini işbirliği içinde kapatmaları en doğru tutum olacaktır. Yanlış tutumlar Çocukların bu sıkıntısını pekiştirir. Bu durumda öğretmen aile işbirliğinin olumlu etkisi büyüktür.
Ayrıca depresyon , madde bağımlılığı , uyum bozuklukları ,aile ile ilgili problemler, psikososyal stres etkenleri , anksiyete bozuklukları gibi psikiyatrik durumlar da ders başarısızlıklarına neden olabilir. Bu durumlar ders basarisizliğinin yanında ek belirtiler ile kendini gösterir. Bu negatif etkenin ortadan kaldırılması ile ders başarısızlığında düzelme belirgin olarak görülür.
ÇOCUKLARDA İÇE KAPANIKLIK
Çocuklar devamlı psikososyal bir gelişim gösterir. Normal sosyal gelişim içerisinde basta aile üyeleri olmak üzere diğer insanlar ile iletişim ve etkileşim önemlidir. Bu normal gelişim için kaçınılmaz bir durumdur. bazı çocuklar gerek kişilik özellikleri gerekse ikincil olarak etki eden faktörler sonucunda içe dönük, sosyal ortamlara ve alışılmadık mekanlara kolay adapte olamayan , genelde duygusal paylaşıma girmeyen , yabancı insanlardan tedirgin olan bir yapıda olabilirler.
Bu durum bazı psikiyatrik durumlarda görülebilir. Bu durumda çocuğun bu nedene yönelik tedavisi gereklidir.
Anne babaların bu durumda yapmaları gereken sık sık çocuğa söz hakki tanımaları ,hemen her konuda onun kendisini ve duygularını ifade etmesini sağlamaları , ona sık sık ne hissettiğini ve düşündüğünü sormaları , çocuğun kendisine değer vermeleri , konuştuğu zaman dinlemeleri , sık sık sosyal ortamlarla irtibatını sağlamaları , onu olduğu gibi kabul ederek sevgilerini sık sık belli etmeleri , çocuğun her şeyine müdahale etmeden ve çok müdahaleci olmadan onun kendini ortaya koymasını sağlamaları önerilir.
Devam eden durumlarda bazı psikiyatrik tablolardan söz edilebilir. Bu durumun tedavisi gerekir. Özellikle okul çağı ile beraber sosyal ilişkilerde problem olmaması için durumun çözümlenmeye çalışılması önem kazanır.
Psikolog Serpil İLHAN
Çocuk ve Genç Psikoloğu
cocukpsikiyatri.org - Ankara
Çocuk psikolojisi ve psikiyatrisi ile ilgili herşey....
0 312 466 38 00 - 0 542 466 38 88