Yine özellikle anne babalar için oldukça önemli olan Çocukluk Çağı Şizofrenisi şüphesi durumunda neler yapmaları gerektiğini, hekime başvurma öncesinde nelere dikkat etmeleri gerektiği, Çocukluk Çağı Şizofrenisiden şüphe duydukları çocuklarında hekim başvurularına nasıl hazırlamaları gerektiğini öğrenebilirler. Diğer yönden Çocukluk Çağı Şizofrenisi tedavi sürecinde zaman zaman karşılaşılabilen güçlükler ile ilgili bilgi sahibide olabilirler.

Çocukluk Çağı Şizofrenisi çocuğun gerçeklik ile ilişkisini bozan önemli bir beyin bozukluktur. Şizofreni rahatsızlığında düşünce, davranış ve duygusal pek çok farklı bulgu ortaya çıkabilir. Bu alanlar ile ilgili bozulmalar bazen halüsinasyonlara, bazen sanrılara bazen de anormal düşünce ve davranışlara neden olabilir. Pek çok farklı bulgu ortaya çıkabilmesine rağmen bu bulguların ortak noktası çocuğun günlük yaşamında belirgin bozulmalara neden olmasıdır.

Çocukluk şizofrenisi yetişkin şizofrenisi ile benzer özellikler göstermesine rağmen çocuğun gelişimi ve davranışları üzerine olumsuz etkisi çok daha belirgindir. Çocukluk döneminde şizofreni tanısı konulan bir çocuk şizofreni tanısının beraberinde getirdiği yük ile daha erken yaşlarda tanışacaktır. Tedavi sürecinin beraberinde getirdiği sorunlar, duygusal ve sosyal gelişim ile ilgili sorunlar, eğitimsel destek ihtiyacı gibi pek çok farklı sorun ile çocuğun baş etmesi gerekecektir. Çocukluk Çağı Şizofrenisi yaşam boyu tedavi gerektirir. Çocukluk Çağı Şizofrenisi ne kadar erken tanı konularak erken tedavi ile yaşam boyu etkileri en aza inebilir.

Çocukluk Çağı Şizofrenisinin Erken bulgular ve İşaretler nelerdir?

Çocukluk Çağı Şizofrenisinde gelişimsel dönemlerde farklı bulgular ile karşılaşılabilir. Yapılan çalışmalarda çocukluk dönemi şizofrenisi tanısı almış pek çok çocukta, erken gelişimsel dönemlerde konuşma gecikmesi, yürümede gecikme, anormal motor davranışların (yuvarlanma, kanat çırpma hareketi) gibi) daha sık görüldüğü bildirilmiştir.Bahsedilen bulguların pek çoğu otistik spektrum bozukluğunda da gözlemlenebildiği için başlangıçta otizm tanısının mutlaka dışlanması gerekmektedir.

Ergenlik döneminde şizofreni bulguları nelerdir?

Ergenlik döneminde şizofreni bulguları yetişkinler ile benzer özellikler göstermesine rağmen tanımlaması daha güç olabilir. Pek çok farklı bulgu ergenlik dönemi sorunları ile karışabilecek olmasına karşın sıklıkla şizofreni ile ilgili bulgular çok daha şiddetlidir. Ergenlik döneminde şizofrenide başlangıçta görülebilecek bulgular şunlardır:

Aileden ve arkadaş çevresinden uzaklaşma, içe kapanma,
Okul performansında azalma,
Uyku sorunları,
Garip tuhaf davranışlar,
İsteksizlik,
Yetişkinlere göre görsel halüsinasyonlar ve sanrılar daha azdır

Çocukluk dönemi şizofrenisinde görülebilecek geç belirtileri nelerdir?

Çocuğun yaşının ilerlemesi ile yetişkine benzer özellikle bulgular daha belirgin bir şekilde ortaya çıkacaktır. Yaşın ilerlemesi ile bulgular giderek netlik kazanır.

Halüsinasyonlar: Halüsinasyonlar tüm duyu organlarını içerebilir. Olmayan şeyleri duyma, görme ve koklama tarzındadır. Bazen cinsel kokular tarzında koku halusinasyonları olabilirken, bazen de kendisi hakkında konuşan, anlamsız gürültü tarzında sesler olabilir. Bazen televizyondan kendisi ile ilgili mesajlar gönderildiğine inanabilir. Bu yaşantıların gerçek tecrübelerden farkı yoktur.

Sanrılar: Sanrı gerçek olmayan yanlış inanışlardır. Örneğin kişi kendisi ile ilgili bir komplo kurulduğuna, kendisine zarar verebilecek kişiler olduğuna inanır. Etrafındaki kişiler onun hakkında konuşmaktadırlar. Veya bu inançlar erotomanik tarzda olabilir. Sıklıkla kendisinden statü olarak daha üstün olan birisinin kendisine aşık olduğuna inanabilir. Bazen de sanrılar bedensel algı ile ilgilidir. Kişinin bedeni çürümektedir, yok olmaktadır.

Düzensiz, bozuk düşünceler (konuşma): Düzensiz, dağınık düşünceler kişinin konuşması ile anlaşılır. Etkin iletişim becerisi kaybolmuştur. Konuşmada anlam bütünlüğü yoktur. Bazen anlaşılması mümkün olmayan kelimeler içerebilir. Bazen de konuşma tamamen kaybolabilir. Dağınık veya anormal davranışlar çok farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Amaca yönelik olmayan davranışlar ön plandadır. Kişi amaçlı davranışları yerine getirmekte zorlanır. Bazen istenilenin tam tersi davranışlarda bulunabilir. Garip bir beden postürü gelişebilir. Bulgular aşırı hareketlilik halinden konuşma ve davranışların tamamen ortandan kaybolduğu katatoni haline kadar farklılık gösterebilir.

Negatif semptomlar: Normal işlevsellik becerisinin azalması ile karakterizedir. Duygusal katılımda sınırlılık en belirgin bulgudur. Öz bakım becerileri azalmıştır. Göz teması süresi kısadır. Konuşmalara, çevresindekilerin duygusal dışavurumlarına vermesi gereken tepkileri veremez. Genel bir boş vermişlik ve sosyal temasa geçmeye karşı isteksizlik hali mevcuttur.

Çocukluk Çağı Şizofrenisi erken yaşlarda ortaya çıkar ve yaşın ilerlemesi ile birlikte yetişkin şizofrenisine benzer bulgular giderek artış gösterir. Erken bulgular bazen öylesine hafif olabilir ki tecrübeli bir göz bile bazen yanılabilir. Bazen bu erken bulgular gelişimsel dönemin özelliklerine atfedilerek tanı atlanabilir.

Sıklıkla zaman geçtikçe bulgular giderek daha belirgin hale gelir ve daha dikkat çekici bir hal alır. Sonraki aşamada ise psikotik semptomlar olarak adlandırılan halüsinasyon, sanrılar ve düşünce yapısında bozulmalar ortaya çıkar. Düşünce yapısının bozulması ile çocuğun gerçeği değerlendirme yetisi bozulur ve hastane yatışı gerekir.

Ne zaman doktora gitmeliyim?

Çocuğunuzdaki değişiklikleri fark etmek ve bazılarını kabullenebilmek bazen çok güç olabilir. Bununla beraber bazen kendilerinin de öngörebildikleri tanılardan çocuğu korumak için anne ve babalar doktor başvurusunu erteleyebilirler. Ancak bu uzun yolculukta erken tanının yardımcı olacağı akıldan çıkarılamamalıdır. Diğer yönden çocuğunuzdaki değişiklikleri sizden başka kişilerin fikrini alarak netlik kazanmak yardımcı olabilir (okul rehberlik bölümü, öğretmeni gibi).